Van điều áp gas công nghiệp là thiết bị không thể thiếu trong các hệ thống gas công nghiệp, được thiết kế đặc biệt để điều chỉnh áp suất khí gas, nhằm đảm bảo sự ổn định và an toàn khi sử dụng. Trong bài viết này, Gas South sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng van điều áp gas công nghiệp kèm theo những lưu ý quan trọng trong quá trình vận hành.
1. Van điều áp gas công nghiệp là gì?
Van điều áp gas công nghiệp đóng vai trò thiết yếu trong các hệ thống gas công nghiệp. Van điều áp gas công nghiệp được lắp đặt ngay tại các đầu ra của hệ thống, có nhiệm vụ duy trì áp suất đầu ra ở mức ổn định, phù hợp với các thiết bị bên ngoài. Tránh xảy ra tình trạng quá tải, hạn chế lãng phí nhiên liệu và các sự cố cháy nổ nguy hiểm.
Van hoạt động hoàn toàn tự động dựa trên áp suất dòng chảy. Trên thân van luôn có một núm điều chỉnh áp suất, người dùng chỉ cần xoay núm theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược lại để thiết lập mức áp suất mong muốn. Nhờ cơ chế này, dù áp suất trong hệ thống hoặc bình chứa có cao đến đâu, khi đi qua van cũng sẽ được giảm xuống mức đã cài đặt.
Ngoài chức năng điều chỉnh áp suất, một số van điều áp gas công nghiệp còn có khả năng tự động khóa gas khi lượng gas vượt quá mức cho phép hoặc khi xảy ra rò rỉ, từ đó ngăn chặn các tình huống nguy hiểm có thể xảy ra.
>>> Xem thêm: Gas công nghiệp là gì? Các loại bình gas công nghiệp phổ biến
Van điều áp gas công nghiệp giúp điều chỉnh áp suất khí gas đầu ra về mức phù hợp
2. Cấu tạo chi tiết của van điều áp gas công nghiệp
Tùy vào từng loại và hãng sản xuất, cấu tạo cụ thể của van điều áp gas công nghiệp có thể khác nhau đôi chút. Nhưng nhìn chung, một van tiêu chuẩn sẽ bao gồm các bộ phận chính sau:
Các bộ phận chính trong van điều áp gas công nghiệp
- Thân van: Là lớp vỏ bọc bên ngoài, bảo vệ các linh kiện bên trong. Thường được chế tạo từ gang, inox hoặc đồng, thân van có khả năng chịu đựng tốt trong nhiều môi trường khác nhau, đồng thời là nơi gas được dẫn vào và ra khỏi van.
- Lò xo: Được làm từ inox với thiết kế xoắn ốc, lò xo có độ nén và đàn hồi cao. Chính nhờ đặc tính này mà lò xo giúp van điều chỉnh mức độ mở một cách chính xác, từ đó kiểm soát áp suất gas hiệu quả.
- Núm điều chỉnh: Nằm ở bên ngoài, núm này cho phép người dùng điều chỉnh áp suất đầu ra mong muốn. Chỉ cần xoay theo chiều kim đồng hồ để tăng hoặc ngược chiều để giảm áp suất. Dù ở mức cài đặt nào, áp suất đầu ra luôn thấp hơn áp suất bên trong hệ thống.
- Đồng hồ đo áp: Lắp đặt trên thân van, đồng hồ này hiển thị áp suất đầu ra, giúp người sử dụng dễ dàng theo dõi trạng thái hệ thống và thực hiện các điều chỉnh cần thiết.
- Buồng giảm áp (Buồng chứa khí): Nằm bên trong thân van, đây là nơi gas từ hệ thống đi vào và được giảm áp trước khi truyền tới đầu ra.
- Đầu nối bình/hệ thống gas: Bộ phận này có nhiệm vụ kết nối van với bình hoặc hệ thống cấp gas. Thường sử dụng kiểu nối ren để đảm bảo độ chắc chắn và ngăn ngừa rò rỉ khí gas.
- Đầu ra khí gas: Vị trí này nằm ở cuối quá trình điều áp, có chức năng kết nối và truyền gas đã được giảm áp tới các thiết bị sử dụng như bếp gas, lò nung,...
- Vật liệu làm kín: Được làm từ vật liệu đàn hồi cao như NBR, Teflon (PTFE) được sử dụng tại các điểm kết nối để tạo độ kín tuyệt đối, ngăn chặn mọi nguy cơ rò rỉ khí gas ra môi trường bên ngoài.
3. Nguyên lý hoạt động của van điều áp gas công nghiệp
Van điều áp gas công nghiệp hoạt động hoàn toàn tự động dựa trên nguyên lý chênh lệch áp suất. Để van hoạt động đúng như mong muốn, bạn cần cài đặt mức áp suất đầu ra mong muốn bằng cách vặn núm điều chỉnh trên thân van.
Quy trình hoạt động diễn ra như sau:
- Gas từ bình chứa đi vào buồng chứa khí của van.
- Tại đây, lực nén hoặc đàn hồi của lò xo bên trong van sẽ điều chỉnh để giảm áp suất gas về mức đã cài đặt trước. Điều này đảm bảo dù áp suất đầu vào có cao đến đâu, áp suất đầu ra vẫn ổn định.
- Gas sau khi đã giảm áp sẽ thoát ra từ đầu khí ra của van và được dẫn đến các thiết bị sử dụng (ví dụ: bếp gas).
Quá trình này giúp ổn định áp suất gas, tránh tình trạng sốc áp hoặc lãng phí, đồng thời bảo vệ các thiết bị sử dụng.
Nguyên lý hoạt động của van điều áp gas công nghiệp
4. Hướng dẫn cách sử dụng van điều áp gas công nghiệp
Để van điều áp gas công nghiệp hoạt động hiệu quả và đảm bảo an toàn trong suốt quá trình vận hành, người sử dụng cần thực hiện đúng quy trình và tuân thủ một số nguyên tắc kỹ thuật cơ bản như sau:
- Mở van bình gas chính trước tiên, sau đó mở van điều áp:
Bước đầu tiên khi sử dụng van điều áp gas công nghiệp là mở van bình gas chính để đảm bảo hệ thống có đủ khí gas. Tiếp theo, bạn hãy mở van điều áp bằng cách xoay núm vặn theo chiều kim đồng hồ.
Lưu ý: Nếu nghe thấy tiếng động lạ hoặc phát hiện dấu hiệu rò rỉ khí, hãy ngay lập tức đóng van và kiểm tra toàn bộ hệ thống để đảm bảo an toàn.
- Điều chỉnh núm van để đạt hiệu suất phù hợp với thiết bị:
Sau khi mở van điều áp, bạn có thể điều chỉnh núm vặn trên van để thiết lập lượng khí gas phù hợp với nhu cầu sử dụng của thiết bị. Mỗi thiết bị sẽ yêu cầu mức áp suất và lưu lượng khí khác nhau, vì vậy hãy tham khảo hướng dẫn sử dụng của thiết bị đó.
Một mẹo nhỏ là bạn nên thử nghiệm với các mức điều chỉnh khác nhau để tìm ra hiệu suất tối ưu, vừa tiết kiệm gas, vừa giúp thiết bị hoạt động hiệu quả hơn.
- Kiểm tra rò rỉ khí bằng dung dịch xà phòng pha loãng:
Sau khi hoàn tất việc điều chỉnh, việc kiểm tra rò rỉ khí là rất quan trọng. Bạn có thể hòa xà phòng với nước rồi thoa lên các điểm nối, khớp nối của van.
Nếu xuất hiện bọt khí, đó chính là dấu hiệu có rò rỉ gas. Trong trường hợp này, bạn cần ngắt kết nối và kiểm tra, khắc phục ngay để tránh nguy cơ cháy nổ.
Ghi chú hình ảnh: Minh họa cách sử dụng van điều áp gas công nghiệp
5. Những điều cần lưu ý khi sử dụng van điều áp gas công nghiệp
Một vài điều người dùng cần lưu ý trong quá trình sử dụng van điều áp gas công nghiệp để đảm bảo quá trình vận hành luôn diễn ra an toàn và ổn định:
Chọn van đúng với dải áp suất hệ thống: Luôn ưu tiên chọn van có khả năng chịu áp cao hơn áp suất thực tế từ 1.3 đến 1.5 lần. Điều này giúp van vận hành ổn định, tránh hiện tượng quá tải hoặc điều áp không chính xác.
- Không dùng van điều áp để thay thế van khóa: Van điều áp chỉ có nhiệm vụ điều chỉnh áp suất, không có khả năng ngắt dòng khí hoàn toàn. Do đó, cần lắp thêm van khóa (van chặn) ở đầu vào để đảm bảo an toàn khi cần đóng ngắt gas.
- Kiểm tra định kỳ và thay thế đúng hạn: Nên kiểm tra các mối nối, đồng hồ đo áp và tình trạng hoạt động tổng thể thường xuyên. Dù chưa có dấu hiệu hỏng, bạn vẫn nên thay van sau khoảng 2–3 năm sử dụng để phòng ngừa rủi ro.
- Lắp bộ lọc khí trước van điều áp nếu cần: Trong trường hợp sử dụng gas có lẫn tạp chất hoặc cặn, hãy lắp thêm bộ lọc khí trước van để tránh gây kẹt van, hỏng màng hoặc giảm hiệu suất điều áp.
- Mở/đóng van đúng kỹ thuật: Khi mở van, xoay núm điều chỉnh theo hướng “OPEN” với lực vừa phải. Tránh vặn quá nhanh làm tăng lưu lượng đột ngột, dễ gây sốc áp hoặc thất thoát khí. Khi không sử dụng, hãy đóng van bằng cách xoay theo hướng “CLOSE” và đồng thời khóa van chặn để ngắt dòng khí hoàn toàn.
- Chọn vị trí lắp đặt hợp lý: Ưu tiên lắp van ở nơi thông thoáng, khô ráo và dễ quan sát để thuận tiện trong quá trình kiểm tra và bảo dưỡng. Tránh lắp ở khu vực có nhiệt độ cao hoặc bị che khuất.
- Hiểu rõ thông số kỹ thuật của van: Trước khi lắp đặt, cần nắm được các thông số cơ bản như áp suất đầu vào – đầu ra, lưu lượng tối đa, vật liệu chế tạo, nguồn gốc và thương hiệu để đảm bảo sự tương thích với toàn bộ hệ thống.
- Không tự ý sửa chữa khi van gặp sự cố: Mọi thao tác thay thế, tháo lắp hay can thiệp vào van đều nên do kỹ thuật viên có chuyên môn thực hiện. Tự sửa chữa không đúng cách có thể làm hỏng cấu trúc van hoặc gây nguy cơ cháy nổ.
Những điểm cần lưu ý khi sử dụng van điều áp gas công nghiệp
Việc lựa chọn và học cách cách sử dụng van điều áp gas công nghiệp không chỉ giúp hệ thống vận hành ổn định mà còn đảm bảo an toàn tối đa cho người sử dụng. Để an tâm hơn trong quá trình sử dụng, hãy lựa chọn các dòng van chất lượng cao đến từ thương hiệu uy tín. Đừng quên kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để tránh những rủi ro không đáng có.